بررسی تغییر فلور علف‌های‌هرز مزارع گندم آبی (Triticum aestivum) استان تهران طی یک دوره ده ساله (1384 تا 1394)

با هدف ارزیابی تغییرات فلور جوامع علف‌های‌هرز مزارع گندم آبی استان تهران طی یک دهه گذشته، مطالعه‌ای در 52 مزرعه واقع در هفت شهرستان در سال 1394صورت گرفت. فراوانی، یکنواختی، تراکم و شاخص غالبیت گونه­ها محاسبه شد و با شاخص‌های سال ­1384 مورد مقایسه قرار گرفت. در ارزیابی سال 1394، 66 گونه علف­هرز متعلق به 24 خانواده گیاهی شناسایی شد که 55 گونه از آن‌ها دولپه­ای و سایر گونه‎‌ها تک لپه­ای بودند؛ 10 گونه مشاهده شده در سال 1384، در ارزیابی سال 1394 از فلور مزارع حذف شده بودند و 15 گونه­ جدید متعلق به 11 خانواده گیاهی شناسایی شدند. چهار خانواده تاج­خروس (Amaranthaceae)، خواجه­باشی (Dipsacaceae)، بارهنگ (Plantaginaceae) و سیب­زمینی (Solanaceae) برای اولین­بار در مزارع گندم استان دیده شدند. خانواده‌های شب­بو (Brassicaceae)، گندمیان (Poaceae) و کاسنی (Asteraceae) جزء خانواده‌های غالب‌بودند. گونه­های دو لپه­ای، خاکشیر معمولی (Descurania Sophia)، علف هفت­بند (Polygonum aviculare)، پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis) و شاهتره (Fumaria vaillantii)، به ترتیب با شاخص غالبیت 94/117، 82/97، 09/81 و 11/46 و گونه­های تک­لپه­ای یولاف­ زمستانه (Avena ludoviciana)، جودره (Hordeum spontaneum)، چچم (Lolium rigidum) و چاودار (Secale cereal)، به ترتیب با شاخص غالبیت 59/86، 94/50، 64/27 و 41/15، بیشترین شاخص غالبیت را داشتند. تفاوت شاخص غالبیت اکثریت گونه­­ها منفی بود­. نتایج ارزیابی نشان‌دهنده‌کاهش غالبیت اکثر علف‌های‌هرز و بهبود کنترل آن‌ها بود؛ هرچند در تعداد ک‌می‌از علف‌های‌هرز از قبیل خردل وحشی و بی تی راخ، افزایش شاخص غالبیت مشاهده شد.